Hij zat ergens heel diep in mijn geheugen. Maar door een klein voorval moest ik ineens aan hem denken: mijn Vreselijke Leraar Nederlands. Het was mijn favoriete vak op school maar niet toen ik bij hem in de klas zat. Mijn VLN vond zichzelf geniaal en wilde graag met de leerlingen bevriend zijn. Hij was onaantrekkelijk (hij droeg van die grofgebreide truien om zijn dikke buik te verhullen) en ik had vanaf dag 1 een pesthekel aan hem. Hij was ‘het brein’ achter het jaarlijkse schooltoneelstuk en gaf in zijn lessen Nederlands de voorkeur aan zijn theaterpupillen. Daarnaast was hij bezeten van Multatuli en alles wat met Douwes Dekker te maken had. Dat hield in de praktijk in dat je als leerling tijdens zijn lessen dia’s van zijn Multatuli-bedevaart naar Indonesië moest bekijken. Het ritueel slachten van een karbouw werd daarbij uitgebreid in beeld bracht. Gaandeweg de voorstelling werd ik steeds kwader. Ik stak netjes mijn vinger op en vertelde hem dat ik het aderlaten van een waterbuffel niet onder Nederlandse les vond vallen. Doodse stilte. De leraar keek me boos aan en ik staarde terug. Zijn volgelingen sisten van afschuw over zoveel commentaar. Al deze volgelingen, zijn oogappeltjes, kregen uiteraard hogere cijfers voor hun tentamens en het mondelinge examen dan de gewone leerling. Dat was algemeen bekend.
Trots als een pauw was ik toen ik een paar jaar later bij een andere leraar Nederlands een 9 voor mijn mondeling examen kreeg. Ik schreeuwde ‘EEN 9…’ door de gang en toen ik de VLN daar zag staan voegde ik er blij aan toe: ‘bij meneer van de Noort!’ Want zo’n cijfer bij een kundige en puriteinse docent was tenminste wat waard.
Mijn VLN blijkt achteraf toch aardig tekort te hebben geschoten als leraar. Hij heeft met meerdere vrouwelijke leerlingen een relatie aangeknoopt en is zelfs veroordeeld voor het hebben van seksueel contact met een minderjarige.
Afgelopen week keek ik voor mijn opdrachtgever een artikel na, zo’n artikel waar je nogal moeilijk doorheen komt. Stond daar ZIJN naam onder. Voor de zekerheid de redactie gebeld. Wat bleek? De VLN had met zijn grofgebreide charmes de uitgever weten te boeien met een verhaal over de Eerste Wereldoorlog. Gelukkig kon ik zijn dubieuze docentenrol uit de doeken doen, is het artikel geschrapt en kan ik hem nu, met karbouw en al, terugstoppen in mijn geheugen.